Ida Ma Debatamuna I Ro
Pambonsiri
Surat ni Panurirang Yesaya ponggol parjolo (Bindu 1-39) dipatolhas di abad pa-8hon sahat tu abad pa-6hon andorang so tubu Yesus. Hatiha I tardok do Yuda Negara na maduma jala na tarbarita alani parpeak ni luat i dohot alani parboniagaon jala secara politik gabe sasaran ni godang kepentingan sian angka bangso na humaliang. Huroha ndang sai hibul manumpak tu na denggan hadumaon i, ai laos ihut do tubu pangalaho na masibaen na binotona. Angka na mora mangahut parlabaan lobi sian na patut gabe adong ma na lam mamora sian hapogoson ni donganna, na mora lam mamora alai na pogos lam so margogo mambahen lam tamba sitaononna. Panggomgomi pe ndang hot di ojahan ni huaso na jinalona ai gabe tartait do nasida mangalului hagogoon tu jolma, dilului nasida gogo tu bangso na dietong nasida boi dipangasahon mangondingi nasida sian tahi angka bangso na leban, lupa nasida marningot na ingkon pajoloon Debata mangatasi saluhut na masa tu bangso i. Ndang jadi papudion huaso ni Debata holan alani haporluan parsatongkinan di tano on.
| Ala jumpa do Tuhan i di ganup tingki dohot parsorion dohononta ma molo rongom pe saluhut sitaonon adong do pangalualuan na so mansohot, alani parungkilon i do naeng lam patar panghirimon. Manghirim pajumpa dohot Tuhan ima tanda ringkot ni roha mangeahi ngolu na manongtong.Ala naung tontu (pasti) do parsaulian sijaloonta, unang be hita mabiar, unang mandele jala unang mampar di tonga dalan. |
Marhobas do panurirang Yesaya patureturehon huhut mamodai saluhut bangso Yuda lumobi angka panggomgomi asa barani bertindak jala jamot di angka sibahenon. Dipaingot do asa unang bangso Yuda patundukhon diri tu hagogoon ni portibi on. Ai songon na tinaon nasida, nang pe monang ala pandonganion ni bangso Mesir nang dohot bangso Asyur, balik do nasida marsitaonon ai donganna monang i do muse na mamusa nasida. Alani i lumobi di bindu 34-35 disoarahon Panurirang Yesaya do asa marhaporusan jolma i tu Debata ndada tu hagogoon ni jolma. Boi do jolma parhitean ni Debata paluahon dongan jolma sian parungkilon alai ala gok dosa do jolma i olo do gabe tumimbo hagiot portibi manang hadumaon na tumimbo di rohana. Angka bangso na mangasahon botohon pendang loason ni Debata mangalaluhon huasona, ai tuk do jolma i margogo satangkirisap alai sasintongna ia haboion sisongon i mura do matapor, gale jala lea do i molo so Jahowa na dipangasahon. Turpuk on paingothon, ia hadumaon dohot haboion ndang tuk manogihon jolma i tu dalan hasintongan dibahen i ma disungguli asa girgir manomu dohot manjangkon Debata na tuk manggohi saluhut na ringkot tu daging dohot tondi ai i do nagok jala hot ro di salelengnilelengna.
Hatorangan
Ayat 1-2:nasa na tinompa tunduk tu Debata, ndang adong huaso na boi mangatur saluhut na adong di portibi on so holan huaso ni Debata. Holan panompa na sasada i do na tuk patimbulhon, pahembangkon, paubahon huhut mambahen marpangkorhon saluhut na adong. Anggo jolma sai na pasudahon do na ni ulana, i do umbahen na lam habis angka suan-suanan na mian di tano on hinorhon ni hagiot hajolmaon. Hape, suan-suanan i dipangke gabe simbol ni ngolu na berkelanjutan. Molo denggan jala marbunga angka suansuanan, tubu hau mansai uli, mangerbang jala marparbue, ima gombaran ngolu na patut inganhonon ai ndang adong na boi mian di tano on anggo so adong be na boi tubu. Alai di turpuk on didok: “marbunga adaran songon bunga pansur”. Sudena i masa ndada alani suansuanan manang alani hagogoon ni tano i sian dirina sandiri, alai sian na pinatupa ni silehon dohot haroroan ni hangoluan i do. Ndang tagamon so mangerbang suansuanan bahenon ni na manjadihon, alani i saleleng taloas Debata mangantoi nasa gulmit ni ngolunta di tano on, saleleng i do tubu jala boi jumpa angka suan-suanan na lomak jala rata. Jadi ndang tergantung tu na tinompa i na masa tu dirina alai tu sijadihon ibana do. Molo porsea jolma di Debata saleleng i do boi jumpa sipanganon dohot suansuanan na patubu las ni roha. Sunggul-sunggul do on asa talului na ringkot di ngolu on sian Sitompa na adong unang sian na tinompa (kita harus mencari kehidupan dari Sang Pencipta, jangan dari ciptaan). Ingkon girgiran do jolma i mangjangkon Tuhan sian manjangkon hagogoon dia pena adong di tano on.
Ayat 3-4: parsidohot mangarahon, tutu boi masa do tangan na dauk, pat na telluktelluk dohot roha na tahuton binahen ni sori masa (bnd. Heber 12:12). Ndang adong na lias sian parungkilon, tung boha pe gogo dohot sinadongan ni halak sai adong do sitaononna. Alani i disungguli panurirang i do halak na porsea asa unang holan mamilangi sitaonon masa. Sipata gabe tamba dokdok do sitaonon hinorhon ni roha na so porsea alai boi muba do i molo adong pos ni roha. Nang pe dokdok siboanon sagoni molo binoto hepeng las do roha manuhuksa. Asa dokdok manang neang ngolu on tergantung do tu pangantusion dohot panghaporseaion. Laho mangalap parlabaan mamolus dalan na marnangkok tuat pe sonang do roha nang pe ganjang. Unang mansohot alani ni hamaolon, alai naeng hamaolon i dihirpasi haporseaon. Songon i ma halak na porsea ingkon parsidohot manghehei, mangarahon torop jolma asa unang mangunsande tu haboionna alai asa tarsunggul mangalangka mangeahi bagabaga ni Tuhan i. Ala Tuhan i do sipangasahonon jadi ingkon sai Ibana do ingoton. Paingothon dohot papatarhon ulaon ni Tuhan i do na so boi surut sian angka halak na masihol manjalo hatuaon.Ndang jadi halak na porsea i lomos manang tahuton ai ndang adong na gumogo jala na dumenggan sian na naeng pamasaon ni Tuhan.
Ayat 5-7: parsaulian pinatupa ni Tuhan, pangkorhon na parjolo pinamasa ni Tuhan marpardomuan tu hangaluton na ampe tu hajolmaon, ima: mapitung, nengel, pangpang, ngungu. Dungkon ni i udut ma muse taripar tu dalan ni ngolu, ima aek, tano hatubuan ni suansuanan dohot ragam ni binatang. Partinaonan ni jolma ala na mapitung, nengel, pangpang jala ngungu jotjot dirajumi songon tihas binahen ni dosa alani I godang jolma mangarajumi ngolu si songon i ndang be marlapatan manang ngolu na gabe holan boban. Suang songon i do tano bangkalbangkal na so boi tubu suan-suanan ndang be mararga jala ndang marguna i diangka nampunasa. Hape alani Tuhan i do boi marhusor na so boi banggahonon gabe boi berperan, jala na so marguna gabe mararga. Hajolmaon dohot ragam ni sitaonon dipauba gabe hajolmaon sibanggahonon; parsorion na so tuk be paubaon gabe boi marhobas songon jolma na tuk patupa las ni roha. Tano ojahan ni ngolu i pe dipauba Debata bahen inganan ni jolma na porsea pahembangkon ngoluna. Dison dipatuduhon do partalian na togu di hajolmaon, tano dohot suan-suanan na gabe dalan ni golu. Ulaon ni Debata paradehon ngolu na utuh : harmonis jala na saling melengkapi. Na manjangkon Tuhan i patuduhonon ni i do ulaon na togu, singkop, marpangkorhon jala berkesinambungan. Aek, ima simbol ni pardalanan na manongtong, na mardalanan mangeahi haluaon na hot ro di saleleng ni lelengna (Hesekiel 47; Johannes 4:10-15)
Ayat 8-10: hatuaon na so marpansohotan, ulaon na pinamasa ni Tuhan ndada holan mangalehon na ringkot tu na masa di portibi on alai asa ganup na pinatupa ni Tuhan i gabe “dalan” mangeahi hatuaon na so marpansohotan. Sude jolma dapotan tua sian na jinadihon ni Debata alai asa taripar ngoluna tu ngolu na manongtong, ingkon olo do jolma i “mardalan di dalan ni Tuhan”. Laho mangihuthon dalan i ndada alani habongaton, manang alani hapistaran ai didok “gari angka na oto ndang tagamon lilu”. Dihirim Tuhan i do sian jolma i haporseaon dohot haoloon patukdukhon diri, ai ndang na so adong parsaulian di tano on alai gabe gumodang do baen hamamago ala roha ni jolma na masibaen na binotona di dalan na manggohi rohana. Nang pe adong na saleleng on dalan tu Jerusalem alai jotjot do i holan sipaula (formalitas) manang hasomalan sambing, ido umbahen na dipangke hata Sion paimbaruhon pangantusion nasida asa unang mamereng pardalanan i sian rumang ni sieahan tu daging sambing alai asa ringkot mangeahi hatuaon na hot ro di saleleng ni lelengna.
Hahonaaan
Molo masa parungkilon mura do linglung, tung adong hian na boi pangasahonon boi lupa. Hira na marsiranggut jala rongom do sitaonon di parungkilon, dokdok panghilalaan jala godang na mago, hira na mandao dongan, termasuk gabe olo mandao sian punguan nang mandao sian Tuhan. Gabe hira sitaonon i do sai solpa jala tahop gabe jotjot lupa diri, lupa martangiang laos lupa mangasahon gogo ni Tuhan. Alai ala jumpa do Tuhan i di ganup tingki dohot parsorion dohononta ma molo rongom pe saluhut sitaonon adong do pangalualuan na so mansohot, alani parungkilon i do naeng lam patar panghirimon. Manghirim pajumpa dohot Tuhan ima tanda ringkot ni roha mangeahi ngolu na manongtong.
Advent patoluhon on manungguli haroro ni Jesus manopot halak na porsea paboa so padohot Jesus ndang tarpature hita ngolu na adong di tano on. Kunci sukses ndang ro sian halak na hebat alai sian haporseaon na togap. Boi do mago arta, jabatan dohot angka ulaon alai sada na so boi mago ima haporseaon. Molo godang na laos mago sian punguan, sian parsaoran alani sitaononna rajuman ma i mardalan di hasomalan alai molo manongtong mangalangka mangihuthon Tuhan nang pe marnangkoktuat dalan sibolusonna rajuman ma i halak naung mangalangka tu inganan na tontu. Ala naung tontu (pasti) do parsaulian sijaloonta, unang be hita mabiar, unang mandele jala unang mampar di tonga dalan. Halak na mangihuthon Jesus i ma halak na mardalan di dalan na sintong, ai Ibana do mandok: “Ahu do dalan i dohot hasintongan dohot hangoluan….” (Johannes 14:6). Antong Nunga ro Ibana, tajangkon ma asa dapot hita hangoluan na mangatasi saluhut parsorion na masa di tano on.
Pdt. Marhasil Hutasoit
Dosen STT Abdi Sabda Medan
No comments yet.